Nieuwsberichten
Té lang uitstellen kan leiden tot irreversibele complicaties
08 mei 2020
V&VN Verpleegkundig Specialisten staat stil bij het werk van verpleegkundig specialisten in de coronacrisis. Vandaag vertelt bestuurslid Agnes Offenberg haar verhaal.
Ik ben verpleegkundig specialist AGZ en werk in een algemeen ziekenhuis. Mijn dagelijkse praktijk bestaat voornamelijk uit zorg verlenen op de polikliniek tijdens spreekuren. Ik werk vooral samen met medisch specialisten, een physician assistant en een verpleegkundig specialist in opleiding, maar uiteindelijk natuurlijk met veel meer disciplines, in het kader van integrale zorg.
De patiënten die ik normaal gesproken zie in mijn spreekkamer, zijn momenteel beter af binnen de beschutte muren van hun huis. De zorg doe ik zoveel als mogelijk telefonisch. Gelukkig kan ik recepten digitaal naar de apotheek sturen en zelfs laten thuisbezorgen. Dat is voor kwetsbaren immers veel veiliger dan in de apotheek naast een (proestende?) zieke te moeten staan wachten op je beurt.
Over een deel van de patiënten heb ik extra zorgen. Zij krijgen normaal gesproken een injectie van mij of van de huisarts met een geneesmiddel en die zorg uitstellen kan irreversibele complicaties geven. Ik informeerde om mij heen… en nee inderdaad, naar de huisarts gaan is nu voor deze patiënten ook geen goede optie. Hoe losten andere collega’s dit op? Contact met collega’s uit andere ziekenhuizen gaf helaas zicht op het uit beeld raken van deze patiënten.
Bellend met de patiëntvereniging, kon ik mijn zorgen aangeven. Ik zocht contact met het farmaceutisch bedrijf dat het geneesmiddel produceert, dat dacht mee en ging aan de slag om razendsnel een bestaand Amerikaans instructiefilmpje te vertalen. Tussen ons gezegd en gezwegen: het is een draak, vooral omdat het heel langdradig is, maar bij gebrek aan beter plaatste de patiëntvereniging het toch maar op haar site.
Ondertussen geef ik alvast de meeste patiënten telefonisch instructie waarmee zij zelf thuis aan de slag kunnen. Eventueel voert een mantelzorger de injectie uit. Een enkeling durft het niet zelf te doen en kan niemand inschakelen. Voor hen tuig ik mij op met de inmiddels bekende persoonlijke beschermingsmiddelen. In de wachtkamer zitten deze patiënten veelal alleen, of ver uit elkaar.
De zorg die ik bied, kan niet (te lang) worden uitgesteld. Gelukkig hoeven patiënten na een injectie voorlopig even niet meer te komen. Toch, het zit mij nog steeds niet lekker. Ik stapte over mijn schroom heen en ben momenteel begonnen zelf een instructiefilmpje te maken. Zo kort en eenvoudig mogelijk, lekker praktisch en niet volgepropt met disclaimers. Ik hoop dat het helpend zal zijn voor de patiënt, om in het kort de letters van de bijsluiter in beeld en geluid vertaald te zien.
Nu mijn spreekuren zoveel minder en telefonisch zijn, probeer ik mij zo nuttig te maken voor de patiënten, mijn collega’s en mijn ziekenhuis. Dat deed ik onder andere door toen de zaalartsen op de covid-19 afdelingen werkten, een rol te spelen in het overnemen van hun taken op de verpleegafdelingen. Ik liep visite en voerde het medisch beleid uit. Het was wel even wennen na jaren weer terug in de kliniek te zijn, maar samen met de medisch specialisten en de verpleegkundigen van de afdeling, kwam ik ver.
De sfeer in het ziekenhuis nu is heel bijzonder. Het ‘samen gevoel’ maakt sterk. Dat is zelfs zorginstelling overstijgend. Je voelt het in het hele land. Er kan zoveel meer. Ik hoop na al het nare, dat we dat straks een beetje extra kunnen vasthouden, dat hebben we zo nodig bij dit werk en het komt de patiënten ten goede!
Momenteel werken we hard aan het heropstarten van de reguliere zorg, maar dan op een vernieuwende manier. Digitale hulpmiddelen gaan ons daarbij helpen. Ik wordt ontzettend blij van het kunnen bedenken en ontwerpen van die nieuwe zorg. Het is zó veel beter dan de reguliere patiënten tijdelijk af te moeten zeggen, zonder te weten wanneer ik die zorg weer kon opstarten. Daar lag ik juist wakker van.
Het is belangrijk dat verpleegkundig specialisten hierbij intensief betrokken zijn, omdat we vanuit onze unieke professie náást de patiënt kunnen staan en te zien waar de mogelijkheden en behoeften liggen op zowel medisch als verpleegkundig gebied.
Zorg die zo wordt vormgegeven is empathische zorg. Verpleegkundige Theresa Wiseman [1] beschrijft na onderzoek vier factoren waar empathie aan voldoet, namelijk:
- De wereld zien zoals de ander die ziet
- Zonder oordeel
- Het begrijpen van de emoties van de ander
- Over dat begrip communiceren met de ander
Dát is natuurlijk niet voorbehouden aan verpleegkundig specialisten alleen, toch brengen we daadwerkelijk iets bijzonders mee, dit is ook te lezen in het beroepsprofiel. “De verpleegkundig specialist voegt iets toe aan de zorg, zowel in de algemene gezondheidszorg als in de geestelijke gezondheidszorg. Zij verbindt verpleegkundige en medische behandelingen, en is daardoor goed in staat om zowel naar de ziekte te kijken als naar de patiënt als mens in zijn context. Zo kan zij mensgerichte zorg bieden die zich richt op gezondheid, functioneren, kwaliteit van leven en waardigheid van het leven.”
[1] Wiseman, T. (1996). A concept analysis of empathy. Joumal of Advanced Nursmg,,23, 1162-1167.