Nieuwsberichten
Inleiding voorzitter diner pensant
31 mei 2019
Op 23 mei jongstleden vond het eerste diner pensant van de Leergang Strategie & Positionering plaats, die V&VN Verpleegkundig Specialisten organiseert voor de versterking van de leiderschapskwaliteiten van verpleegkundig specialisten.
Een introductie werd verzorgd door voorzitter Irma de Hoop van V&VN Verpleegkundig Specialisten. Marieke Schuurmans verzorgde een lezing over ‘Waarde, nut en noodzaak van wetenschappelijk onderzoek naar zorgverlening van verpleegkundig specialisten’.
Hieronder kunt u de inleiding van Irma de Hoop nalezen:
“Ik heet u allen welkom op deze bijzondere namiddag, de dag waar we allemaal naar uit hebben gekeken. De dag waarop de Backstreet Boys na lange tijd weer eens optreden in Amsterdam, maar natuurlijk ook de dag van het diner pensant van de Leergang Strategie en Positionering voor verpleegkundig specialisten.
We bestaan 10 jaar, op 26 maart 2009 schreef minister Klink de eerste verpleegkundig specialisten in.
Betere zorg voor de patiënt, nieuwe carrière perspectieven voor verpleegkundigen en een betere kwaliteit van de gezondheidszorg. Dat zou, volgens Ab Klink, de verpleegkundig specialist met zich mee brengen.
Maar volgens mij was hij nog een punt vergeten. De verpleegkundig specialist speelt een belangrijke rol bij de emancipatie van de verpleegkunde. Ik zal dat toelichten.
Toen ik jong was, las ik graag de boeken van Germaine Greer. Eén van haar bekendste boeken is ‘De vrouw als eunuch’ uit 1970. Hierin neemt ze stelling tegen de man als veroveraar. Ze nam ook stelling tegen de daarbij aangeklampte vrouw. Ze kiest voor de emancipatie van de man, en de bevrijding van zijn mythische last van superioriteitsgevoel.
Als we dit vertalen naar de zorg, zien we de verpleegkundige nog te vaak in de rol van de aangeklampte vrouw, en de arts in de rol van de man die nog niet geheel bevrijd is van de eerder genoemde mythische last. De oproep die Germaine doet aan de man zichzelf te bevrijden van die last is mooi, maar in 1999 concludeert ze dat het onvoldoende is gelukt. En ook, zolang de ene partij een rol aan blijft nemen die de superioriteit van de ander bevestigt of toestaat, zal deze blijven bestaan.
Het kiesrecht voor vrouwen, we schrijven 1919 tijdens de eerste emancipatiegolf, was een belangrijke stap om dit patroon te doorbreken, maar daarmee waren we er nog niet. Er moesten er nog veel grote en kleinere stappen gezet worden, dat resulteerde in de jaren 70 en 8o van de vorige eeuw in de 2e emancipatiegolf. Wet- en regelgeving maakt het voor verpleegkundig specialisten ook mogelijk om een andere rol aan te nemen, maar ook voor ons geldt, daarmee zijn we er nog niet. Wij, het bestuur, van V&VN VS, jullie, de deelnemers van de Leergang en alle verpleegkundig specialisten in het ziekenhuis, bij de huisarts, in de wijk, de GGZ, verstandelijk gehandicapten zorg, verpleeghuizen, arbodiensten, ambulances, GGD’s en noem maar op, we hebben er dagelijks mee te maken en we laten het dagelijks zien. Soms met de wind in de rug, soms door alle weerstanden heen! Maar het gebeurt, kijk maar om je heen.
Even weer naar 10 jaar terug: Verpleegkundig specialisten staan – ik lees de letterlijke tekst voor uit Nursing van 31 maart 2009 – met één been in de medische en met het andere in de verpleegkundige wereld. Een verpleegkundig specialist heeft een behandelrelatie met patiënten en is verantwoordelijk voor de werkzaamheden die zij daarbinnen verricht. Verpleegkundig specialisten nemen vaak in de ketenzorg taken over van artsen. Als verpleegkundig leider vervullen zij een voortrekkersrol in de innovatie van het beroep en de zorg, onderbouwd door onderzoek en door implementatie van onderzoeksresultaten. Zij leveren een bijdrage aan de deskundigheidsbevordering van eigen en andere disciplines en aan de kwaliteit van de zorg.
10 jaar oud, maar verrassend actueel toch? In ons nieuwe beroepsprofiel worden we wel wat specifieker, of zo je wil genuanceerder, want daarin staat dat we onze behandeling richten op zorg die bijdraagt aan de gezondheid, het functioneren, de kwaliteit en de waardigheid van het leven van de zorgvrager, waar dat ook is.
En ja, daarbij voeren we taken uit die voorheen uitsluitend waren voorbehouden waren aan artsen. Dat heet inderdaad taakherschikking, maar het is wel vanuit een ander perspectief dan het ontlasten van artsen, het is vanuit de overtuiging dat patiënten baat hebben bij een integratie van verpleegkundige zorg en behandeling. Vanuit die overtuiging worden taken herschikt en voor wie het wil weten, daar zit meteen het verschil met onze medetaakherschikker, de PA.
Marian Kaljouw, 10 jaar geleden was zij de voorzitter van V&VN, noemde de wettelijke erkenning van de verpleegkundig specialist een enorme mijlpaal. Zij stelde dat zeker in de chronische zorg duizenden verpleegkundig specialisten nodig zijn.
Inmiddels zijn er 3.688 verpleegkundig specialisten, en zijn er 1.176 verpleegkundigen in opleiding tot specialist. Dat is een mooi aantal, maar het is nog niet de 5% waarover werd gesproken in het VBOC-rapport uit 2006. We hebben nog wat te doen. EN dat doen we ook.
De instroom van VIOS is dit jaar eenmalig verhoogd en aan het eind van het jaar komt een werkgroep van het capaciteitsorgaan met een meerjarenraming per sector.
Niet alle wet- en regelgeving geeft nog voldoende ruimte, denk aan polisvoorwaarden van zorgverzekeraars, de wet op de lijkbezorging, bepalingen in de wet verplichte ggz, positie in de ouderenzorg, gehandicapten, eerstelijnszorg en arbo. We werken eraan, om goed op de toekomstige zorgvragen in te spelen.
Er zijn ook successen te vieren: positieve evaluaties en onderzoeken, de definitieve zelfstandige bevoegdheid, het beroepsprofiel, de nieuwe, toekomstbestendige indeling, samenwerkingsafspraken, consensusdocumenten, het kwaliteitsstatuut ggz.
En initiatieven als deze, jullie allemaal, cursisten, de begeleidingscommissie, de coaches. Jullie, met jullie inzet om ons beroep te bestendigen en uit te dragen, door na te denken over strategieën om ons blijvend te positioneren. Omdat we willen dat er straks nog meer patiënten kunnen profiteren van de geïntegreerde zorg die verpleegkundig specialist bieden.
Ontplooiing, uitgaan van eigen kracht en je plek innemen in de diversiteit van de context, de 3e emancipatiegolf, en dat allemaal binnen 10 jaar.
Ik wens ons een vruchtbare avond, en ik toost op de emancipatie van de verpleegkunde.”