Nieuwsberichten
Taakherschikking is meer dan een VS of PA
11 februari 2019
Taakherschikking is in opmars. Meestal denken we dan meteen aan de verpleegkundig specialist (VS) of de physician assistant (PA). Maar taakherschikking is méér dan het in huis halen van een nieuwe collega. Taakherschikking gaat over anders organiseren van het werk en daarbij het hele team betrekken. KOH heeft zich het afgelopen decennium ontwikkeld tot Kenniscentrum Taakherschikking Eerste Lijn. Directeur Emmy Derckx: ‘De eerste stap is kennis vergaren. Hoe ziet onze zorgvraag eruit, welke competenties horen daarbij en welke heb ik al in huis?’
De zorg verandert. Verschuivingen van zorg naar de eerste lijn doen de druk op de huisarts toenemen. Voeg daarbij de arbeidsmarktproblematiek en het beeld is duidelijk. De groeiende (werk)druk brengt de kwaliteit, de toegang en de betaalbaarheid van de huisartsenzorg in gevaar. Eén van de oplossingsrichtingen is taakherschikking, het instrument dat ook de Taskforce Juiste Zorg op de Juiste Plek naar voren schuift.
Meer werkplezier
Bij
taakherschikking, zegt Derckx, herverdelen we de taken in het team van
de huisarts of de huisartsenpost, en wel zodanig dat de juiste
zorgverlener op het juiste moment de juiste zorg verleent. Doel is een
gedifferentieerd team waarin elk van de professionals zijn competenties
optimaal benut. Niet alleen opleiding en functie zijn belangrijk, maar
ook werkervaring, levenservaring en affiniteit. ‘Als professionals doen
waar ze goed in zijn’, zegt Derckx, ‘komen ze in hun kracht te staan en
ervaren ze meer werkplezier.’ Er zijn verschillende vormen van
taakherschikking mogelijk (zie grijze blok onderaan dit artikel). De
essentie is dat huisartsen en huisartsenposten hun zorgverlening anders
organiseren door de taken anders te verdelen.
Optimale skill-mix
Wanneer de
zorgvraag en de in het team aanwezige skills in kaart zijn gebracht,
komt de vraag op tafel welke competenties of functies nog ontbreken. Dat
kan een VS of een PA te zijn, maar dat hoeft niet. Ook een POH of een
doktersassistent kan taken van de huisarts overnemen. Belangrijk is dat
huisartsen of huisartsenposten nadenken over een optimale skill-mix in
het team die past bij de zorgvraag. Derckx: ‘Misschien heb je in jouw
praktijk wel meer aan extra scholing van de doktersassistent,
bijvoorbeeld voor het maken van uitstrijkjes.’ Daarbij zijn ook de
ambities belangrijk. Waar willen de huisartsen en andere teamleden
naartoe? Derckx: ‘Voor sommige dokters is taakherschikking een manier om
zelf te kunnen focussen op de meer complexe medisch-inhoudelijke taken.
Anderen zien het als een kans om zich te bekwamen in het doen van
kleine ingrepen. Weer anderen zoeken naar ruimte voor extra services,
zoals een avondspreekuur of de zorg voor dak- en thuislozen.’
Teamcontinuïteit
Het
herschikken van taken verrijkt de zorgverlening. Het kunnen sparren met
andere collega’s met een professionele blik die breder is dan alleen
het medische, vormt voor huisartsen een belangrijke plus. Ook het
delegeren van taken kan leiden tot werkdrukverlichting en een meer
betrokken team. Patiënten vinden de verschillende zorgverleners geen
bezwaar, zegt Derckx. ‘Zij willen vooral teamcontinuïteit ervaren. Door
wie ze precies geholpen worden is minder belangrijk, zo lang het goed
gebeurt en zo lang de huisarts weet wat de patiënt vorige week met de
POH heeft besproken. Dat geeft het vertrouwen.’
Sturing is essentieel
Er zijn
ook aandachtspunten. De huisarts of huisartsenpost die kiest voor
taakherschikking moet investeren in sturing. Derckx: ‘Iemand moet het
proces bewaken, het loopt niet vanzelf. Er is iemand nodig die
verantwoordelijkheid neemt, die knelpunten in kaart brengt en zorgt voor
afstemming en overleg. Als je het hebt over teamcontinuïteit, moet je
bijvoorbeeld wel samen afspraken maken over registratie en het invullen
van de dossiers.’ Een tweede punt van aandacht is het uitdragen en
uitleggen van de taakherschikking naar de samenwerkingspartners. Het is
immers belangrijk dat zij begrijpen waarom zij over bepaalde onderwerpen
niet de huisarts zelf maar iemand anders uit het team aan de lijn
krijgen.
Informatie
Op
onze website staat uitgebreide achtergrondinformatie over
taakherschikking, evenals praktische tools. Een overzichtelijke
infographic laat zien hoe je in vijf stappen tot een projectplan komt. Ook zijn er infographics over het doel van taakherschikking en de positionering van functies in de huisartsenpraktijk.
